Nhà máy theo tiêu chuẩn GMP EU phải đáp ứng những điều kiện gì?

Một nhà máy sản xuất để được cấp chứng nhận GMP EU phải đáp ứng các yêu cầu bao gồm: nhà xưởng, trang thiết bị, khu vực sản xuất, khu vực bảo quản và khu vực phụ trợ. Vậy chi tiết về những yêu cầu đó là gì?

1. Các yêu cầu về nhà xưởng và thiết bị theo tiêu chuẩn GMP EU

Việc bố trí và thiết kế phải nhằm mục đích giảm thiểu nguy cơ gây lỗi, cho phép làm sạch và bảo trì hiệu quả để tránh tình trạng nhiễm chéo, tích tụ bụi bẩn, đất cát. 

Nhà xưởng phải đặt trong môi trường ít gây nguy cơ gây ô nhiễm đối với nguyên liệu hay sản phẩm ở mức thấp nhất, cùng với các biện pháp bảo vệ sản xuất cần thiết khác.

Nhà xưởng cần được bảo trì cẩn thận, bảo đảm các hoạt động sửa chữa. Bảo trì không làm phát sinh thêm bất kỳ mối nguy hại nào đối với chất lượng sản phẩm. Nhà xưởng cần phải được làm sạch và khử trùng theo các quy trình bằng văn bản, nếu có.

Hệ thống chiếu sáng, nhiệt độ, độ ẩm và thông khí phải phù hợp, và không tạo ra các tác dụng có hại, trực tiếp hay gián tiếp đối với dược phẩm trong quá trình sản xuất và bảo quản.

Nhà xưởng phải được thiết kế và trang bị sao cho có thể bảo vệ tối đa tránh khỏi sự xâm nhập của côn trùng và các loài động vật khác.

Những người không làm ở các khu vực sản xuất, bảo quản và kiểm soát chất lượng  không được sử dụng những khu vực này làm lối đi.

2. Yêu cầu về khu vực sản xuất theo tiêu chuẩn GMP EU

Nhằm giảm thiểu nguy cơ gây nguy hiểm nghiêm trọng do nhiễm chéo, phải có các dụng cụ chuyên dụng và dụng cụ chứa kín khi sản xuất các dược phẩm đặc biệt như các nguyên liệu có độ nhạy cảm cao (v.d. penicillins) hoặc các chế phẩm sinh học (v.d. từ các vi sinh vật sống).

Không được tiến hành sản xuất một số sản phẩm bổ sung nhất định như một số kháng sinh, hormones, chất gây độc tế bào, thuốc có hoạt tính cao và sản phẩm không phải là dược phẩm trên cùng một thiết bị. 

Đối với những sản phẩm này, trong những trường hợp ngoại lệ, có thể chấp nhận nguyên tắc sản xuất theo chiến dịch trong cùng cơ sở nhưng phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa cụ thể và phải tiến hành thẩm định.

Không được phép sản xuất các chất độc như thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ trong các cơ sở được sử dụng để sản xuất dược phẩm.

Mặt bằng nhà xưởng tốt nhất nên được bố trí sao cho cho phép các công đoạn sản xuất được tiến hành trong các khu vực được kết nối liên hoàn theo logic tương ứng với trình tự các thao tác và đạt đến mức độ sạch cần thiết.

Việc có đủ không gian làm việc và không gian lưu trữ trong quá trình cho phép bố trí một cách có trật tự và hợp lý các thiết bị và vật liệu, để giảm thiểu nguy cơ nhầm lẫn giữa các dược phẩm hoặc các thành phần khác nhau của sản phẩm. 

Trong trường hợp nguyên liệu ban đầu và vật liệu đóng gói sơ cấp, sản phẩm trung gian hoặc bán thành phẩm tiếp xúc với môi trường thì các bề mặt bên trong (tường, sàn và trần nhà) phải nhẵn mịn, không có kẽ nứt và khe hở, không được tích tụ các vật liệu dạng hạt và phải cho phép làm sạch và khử trùng hiệu quả, nếu cần.

Các đường ống, phụ kiện chiếu sáng, các điểm thông gió và các dịch vụ khác phải được thiết kế và bố trí sao cho tránh việc tạo ra các hốc gây khó khăn khi làm sạch. Các hệ thống này cần được bố trí càng xa khu vực sản xuất càng tốt để có thể tiếp cận từ bên ngoài khu vực sản xuất khi tiến hành bảo trì.

Đường ống thoát nước phải có kích thước phù hợp và có máng xối ngăn rác. Nên tránh đào rãnh hở, nếu có thể, nhưng nếu cần thiết, rãnh phải đủ nông để tạo điều kiện cho việc làm sạch và khử trùng.

Các khu vực sản xuất phải được thông khí hiệu quả, có các thiết bị kiểm soát không khí (kể nhiệt độ và, khi cần thiết, độ ẩm và lọc) phù hợp cho cả sản phẩm được xử lý, cho các hoạt động được thực hiện bên trong và môi trường bên ngoài.

Việc cân nguyên liệu ban đầu thường được thực hiện trong phòng cân riêng được thiết kế chuyên để sử dụng cho mục đích này.

Trong trường hợp có phát sinh bụi (ví dụ như trong các thao tác lấy mẫu, cân, trộn và xử lý, đóng gói các sản phẩm khô), thì cần thực hiện các quy định cụ thể để tránh nhiễm chéo và tạo điều kiện cho việc làm sạch.

Mặt bằng nhà xưởng phục vụ cho việc đóng gói dược phẩm cần được thiết kế đặc biệt và bố trí sao cho tránh ô nhiễm nhiễm chéo.

Các khu vực sản xuất phải được chiếu sáng tốt, đặc biệt là khi thực hiện các thao tác kiểm soát trực quan.

Trong quá trình kiểm soát có thể được thực hiện trong khu vực sản xuất miễn là chúng không gây ra bất kỳ rủi ro nào cho việc sản xuất.

3. Yêu cầu của GMP EU về khu vực kho bảo quản

Các khu vực kho bảo quản phải có đủ khả năng để cho phép bảo quản có trật tự các loại nguyên vật liệu và sản phẩm khác nhau: nguyên liệu ban đầu và vật liệu đóng gói, sản phẩm trung gian, bán thành phẩm, sản phẩm biệt trữ, sản phẩm đã xuất xưởng, sản phẩm bị từ chối, sản phẩm bị trả lại hoặc bị thu hồi.

Khu vực kho bảo quản phải được thiết kế hoặc điều chỉnh để đảm bảo điều kiện bảo quản tốt. Đặc biệt, chúng phải sạch, khô và được duy trì trong giới hạn nhiệt độ có thể chấp nhận được. Trong trường hợp yêu cầu điều kiện bảo quản đặc biệt (ví dụ: nhiệt độ, độ ẩm), các điều kiện này phải được đáp ứng, kiểm tra và giám sát.

Khu vực tiếp nhận và xuất phải bảo vệ nguyên liệu và sản phẩm tránh khỏi ảnh hưởng của thời tiết. Khu vực tiếp nhận phải được thiết kế và trang bị để cho phép các thùng chứa nguyên liệu nhập kho được vệ sinh khi cần thiết trước khi bảo quản.

Khu biệt trữ được đảm bảo bằng cách lưu trữ trong các khu vực riêng biệt, các khu vực này phải được đánh dấu rõ ràng và chỉ có những nhân viên được ủy quyền mới được phép tiếp cận. Bất kỳ hệ thống nào thay thế việc biệt trữ cơ học cũng đều phải được bảo đảm nghiêm ngặt.

Thường phải có một khu vực riêng để lấy mẫu nguyên liệu. Nếu thực hiện lấy mẫu trong kho bảo quản thì thao tác lấy mẫu phải được tiến hành theo cách sao cho ngăn ngừa ô nhiễm hoặc nhiễm chéo.

Cần bố trí những khu vực riêng biệt để bảo quản các nguyên, vật liệu hoặc sản phẩm bị từ chối, bị thu hồi hoặc trả về.

Những nguyên liệu hoặc sản phẩm có hoạt tính cao cần được bảo quản trong các khu vực an toàn và đảm bảo an ninh.

Các vật liệu đóng gói đã được in ấn được coi là có ảnh hưởng quan trọng đối với dược phẩm và cần chú ý đặc biệt đến việc bảo quản an toàn và bảo đảm bảo quản tốt những vật liệu này.

Thông thường, các phòng thí nghiệm kiểm soát chất lượng nên được bố trí tách biệt khỏi khu vực sản xuất. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các phòng thí nghiệm kiểm nghiệm sinh học, vi sinh vật và đồng vị phóng xạ, và các phòng thí nghiệm này cũng cần được bố trí tách biệt với nhau.

Các phòng thí nghiệm kiểm soát chất lượng phải được thiết kế để phù hợp với các hoạt động được thực hiện trong đó. Cần có đủ không gian để lẫn lộn và nhiễm chéo. Cần có đủ không gian bảo quản mẫu và hồ sơ phù hợp.

Có thể cần có các phòng riêng biệt để bảo vệ các thiết bị nhạy cảm khỏi bị rung nhiễu điện, bị tác động của độ ẩm v.v.

Cần có những quy định đặc biệt đối với các phòng thí nghiệm xử lý các chất đặc biệt như các mẫu sinh học hoặc phóng xạ.

4. Yêu cầu của GMP EU về khu vực phụ trợ

Các phòng nghỉ ngơi và thư giãn phải tách biệt với các khu vực khác.

Các khu vực để thay quần áo, rửa và vệ sinh phải dễ tiếp cận và phù hợp với số lượng người sử dụng. Không được bố trí nhà vệ sinh tiếp xúc trực tiếp với khu vực sản xuất hoặc bảo quản.

Các xưởng bảo trì cần được bố trí càng cách xa khỏi khu vực sản xuất càng tốt. Bất cứ khi nào các bộ phận và dụng cụ được lưu trữ trong khu vực sản xuất thì chúng phải được giữ trong phòng hoặc tủ khóa dành riêng cho mục đích sử dụng đó.

Nhà nuôi nhốt động vật thí nghiệm cần được bố trí biệt lập với lối vào riêng biệt (dành cho động vật) và các thiết bị xử lý không khí.